anios, aios en basisarts

Elke week geeft de Hulpdokter uitleg bij een medische term die u kunt tegenkomen in uw medisch dossier. Deze week de verschillende namen van artsen.

Verblijf een paar dagen in het ziekenhuis en u komt een wirwar aan artsen, co-assistenten, zaalartsen, basisartsen enzovoort tegen. Het lijkt wel alsof elke dokter een andere titel op zijn of haar naamkaartje draagt. Voor de patiënt is het nogal eens onduidelijk met wie hij of zij nou precies te maken heeft. Laten we bij het begin beginnen:

Geneeskundestudent
Elke arts heeft de studie Geneeskunde voltooid. Een opleiding die 6 jaar duurt, maar door de wachttijd tussen de stages makkelijk uitloopt naar 7 jaar of langer. De eerste 3 jaar noemen we de ‘bachelor’ fase. De student bestudeert dan veel theorie maar loopt zo nu en dan mee in het ziekenhuis.

Co-assistent
De tweede helft van de studie noemen we de ‘master’ fase. De geneeskundestudent wordt een co-assistent en deze ‘loopt coschappen’. Coschappen zijn korte stages van 2 weken tot 2 maanden op een afdeling in het ziekenhuis. De co-assistent draagt een witte jas en staat altijd onder supervisie van een arts. De co-assistent oefent veel dingen in de praktijk, zoals het gesprek met de patiënt en het lichamelijk onderzoek. Onder begeleiding kan een co-assistent ook een wond hechten of ondersteunen bij operaties.

Semi-arts / oudste co / senior co-assistent
De semi-arts is een co-assistent die zijn laatste stage loopt. Meestal duurt deze stage langer dan gewoonlijk, bijvoorbeeld 3 tot 6 maanden. In deze stage krijgt de co-assistent extra zelfstandigheid, maar staat in principe nog steeds onder supervisie van een arts. De semi-arts kan bijvoorbeeld de rol van een zaalarts op zich nemen.

Arts
Dit is een beschermde titel die je alleen mag voeren wanneer je de studie Geneeskunde hebt voltooid en geregistreerd staat in het BIG-register. Een arts heeft de bevoegdheid om een diagnose te stellen, medische behandeling op te starten en om medicatie voor te schrijven. Het woord ‘dokter’ betekent hetzelfde als arts.

Basisarts
Net afgestudeerde artsen noemen we basisarts. Deze term geeft aan dat de basisarts nog niet gespecialiseerd is tot medisch specialist. Basisartsen hebben alle bevoegdheden van een arts, maar werken vaak onder supervisie van een medisch specialist. Buiten het ziekenhuis kunnen basisartsen meestal zelfstandig werken.

Arts-assistent
Dit is vaak een verwarrende term voor patiënten. In het ziekenhuis zien we deze term vaak voorbij komen. Arts-assistent betekent hetzelfde als basisarts. De term is ontstaan omdat deze (basis)arts een soort ‘assistent’ is voor de medisch specialist. Maar vergis u niet, de arts-assistent is gewoon een arts die diagnoses mag stellen en medicatie mag voorschrijven. Arts-assistenten kunnen we in drie groepen verdelen:

ANIOS (Arts Niet In Opleiding tot Specialist)
De ANIOS is hetzelfde als een basisarts of een arts-assistent. De term ANIOS benadrukt dat het hier gaat om een basisarts die nog niet in opleiding is tot een medisch specialisme.
Vroeger gebruikte men ook de term AGNIO (Arts-Geneeskundige Niet In Opleiding).

AIOS (Arts In Opleiding tot Specialist)
Dit is een basisarts die in opleiding is om medisch specialist te worden. Bijvoorbeeld om chirurg te worden, of neuroloog. Zo’n opleiding duurt 3 tot 6 jaar. De AIOS doorloopt een speciaal programma en staat onder supervisie van een medisch specialist. De AIOS heeft meestal meer verantwoordelijkheden en zelfstandigheid dan de ANIOS.

HAIO (HuisArts In Opleiding)
Dit is een basisarts die in opleiding is om huisarts te worden. Deze arts wordt opgeleid door een huisarts, maar loopt meestal ook stage in het ziekenhuis. Bijvoorbeeld op de Spoed Eisende Hulp.

Zaalarts
Dit is eigenlijk geen officiële titel. Meestal zijn er één of twee artsen verantwoordelijk voor de zorg op een opname-afdeling (de ‘zaal’). Dit is de afdeling waar patiënten voor meerdere dagen zijn opgenomen voor een behandeling. Dit zijn vrijwel altijd basisartsen die onder supervisie staan van een medisch specialist. Voor de duidelijkheid noemen we deze artsen de ‘zaalarts’. Deze artsen regelen de alledaagse zorg voor de patiënten op de afdeling.

Medisch specialist
Dit is een arts die een vervolgopleiding heeft voltooid om specialist te worden. Bijvoorbeeld een internist, een orthopeed of een dermatoloog. Deze extra opleiding duurt tussen de 3 en 6 jaar. De medisch specialist is de hoofdbehandelaar van een patiënt en geeft vaak leiding aan basisartsen.

Fellow
Dit is een medisch specialist die tijdelijk wordt aangenomen in een ziekenhuis met een speciale ‘opdracht’. Bijvoorbeeld een chirurg die zich verder specialiseert in ingewikkelde buikoperaties. Of een cardioloog die zich specialiseert in zeldzame hartafwijkingen bij kinderen.

Chef de Clinique
Dit is een medisch specialist die tijdelijk wordt aangenomen in een ziekenhuis die de dagelijkse leiding geeft op de opname-afdeling. Op deze manier kunnen de andere specialisten zich richten op hun eigen spreekuren en operaties.

Professor
In een UMC (Universitair Medisch Centrum) kunt u ook behandeld worden door een professor. Dit is een medisch specialist die door de universiteit de titel professor heeft gekregen. Dit gebeurt meestal omdat deze arts zich verdienstelijk heeft gemaakt in zijn vak, met name op het gebied van wetenschappelijk onderzoek. Een ander woord voor professor is hoogleraar.

in het ziekenhuis komen we de aios, anios, zaalarts en basisarts tegen.

Up-to-date blijven?

Elke twee weken praten we je bij over een medische term in een kort mailtje.

Dat is leuk en leerzaam! Wil jij jouw kennis van medische termen ook up-to-date houden?

Veel zorgverleners leven in een medische bubbel, waardoor het lastig is om helder te communiceren met hun patiënten.

Medische bubbel

Leef jij in een medische bubbel? Het is een vraag die vaak terugkomt tijdens mijn workshop over begrijpelijke medische taal. Ik probeer mijn collega zorgverleners

lees meer
Weke delen zijn alle weefsels die geen bot, huid of orgaan zijn. Dit zijn bijvoorbeeld spieren, pezen of zenuwen.

Weke delen

De weke delen zijn alle ondersteunende weefsels die geen bot, huid of orgaan zijn. Het zijn dus de structuren die het lichaam “bij elkaar houden” of

lees meer
Een medische interventie is elke actieve ingreep om een probleem of ziekte te behandelen. Zoals medicatie, opereren of leefstijladviezen.

Interventie

Een medische interventie is elke actieve ingreep om een probleem of ziekte te behandelen. Dit kan heel breed zijn. Bijvoorbeeld medicatie voorschrijven, leefstijladviezen geven of

lees meer

Voorbeeld DossierCheck

Voorbeeld GespreksPartner