Elke week geeft de Hulpdokter uitleg bij een medische term die u kunt tegenkomen in uw medisch dossier. Deze week het woord exacerbatie.
Als u bekend bent met astma of COPD zult u de term exacerbatie mogelijk herkennen. In het medisch dossier schrijft de arts dan bij diagnose: exacerbatie COPD. Dat is een oude medische term. Het moderne woord hiervoor is longaanval. Dat levert soms verwarring op. In dit artikel bekijken we wat exacerbatie precies betekent.
Exacerbatie komt uit het Latijn (zoals veel medische termen) en betekent letterlijk ‘verergering’ of ‘verslechtering’. Deze term wordt vrijwel altijd gebruikt voor patiënten met COPD. Andere termen die ook gebruikt worden zijn: opvlamming, flare-up of longaanval.
Exacerbatie betekent dus een ‘verslechtering’ van de bestaande ziekte. Het gaat hierbij om een chronische ziekte, zoals COPD of astma. Deze ziekte kan soms lange tijd heel rustig verlopen, vaak met behulp van medicatie of pufjes. De patiënt heeft dan weinig klachten en voelt zich niet ziek. Als de chronische ziekte plotseling verslechtert noemen we dat een exacerbatie. Een COPD patiënt met een exacerbatie wordt dan erg ziek, en krijgt last van slijm ophoesten, benauwdheid en koorts. Dit is meestal een reden om direct de arts te raadplegen. Een betrouwbare uitleg over een exacerbatie COPD (of longaanval) vindt u op de website van het Longfonds.
Het is niet altijd duidelijk waarom een exacerbatie optreedt. Soms is er wel een duidelijke oorzaak, zoals een longontsteking door een virus of bacterie. Deze oorzaak noemen we de ‘trigger’ van de exacerbatie.
Een exacerbatie is niet hetzelfde als een recidief. Een exacerbatie is een tijdelijke verslechtering van een chronische ziekte. Een recidief is het terugkeren van een ziekte die lange tijd afwezig was.
Let op, de term exacerbatie wordt ook wel eens gebruikt voor andere ziekten. Daarmee wordt bedoeld dat de ziekte ‘verslechtert’. Bij patiënten met MS (multiple sclerose) gebruiken we niet exacerbatie maar het woord ‘schub’ (op zijn Duits uitspreken: sjoep).
