Deze medische term lijkt erg veel op het woord pathologisch. Maar het betekent toch niet helemaal hetzelfde. Pathologisch betekent dat iets te maken heeft met een ziekte. Maar pathognomonisch betekent dat iets alleen bij één enkele ziekte hoort.
Betekenis van pathognomonisch
Dit is een samenstelling van twee Griekse woorden: pathos en gnomonikos.
Pathos betekent ‘lijden’ of ‘ziekte’. Gnomonikos betekent ‘indicatie’ of ‘herkenning’.
Pathognomonisch kan het beste vertaald worden als ‘herkenning van de ziekte’.
Zoals besproken in het artikel over symptoom komen dezelfde symptomen meestal bij meerdere ziekten voor. En andersom kan een ziekte zich met verschillende symptomen uiten. Dat maakt het stellen van een goede diagnose soms erg lastig.
Een pathognomonisch symptoom is een symptoom dat alleen maar voorkomt bij één ziekte. De aanwezigheid van dit symptoom geeft de arts dus goede informatie over de mogelijke diagnose. Dit soort symptomen zijn vrij zeldzaam, maar zeer handig voor elke arts om te herkennen.
Let op dat een symptoom pathognomonisch kan zijn voor een ziekte, maar dat de ziekte soms ook zonder dat symptoom kan optreden. Een voorbeeld is de huidafwijking erythema migrans, deze is pathognomonisch voor de ziekte van Lyme (hoewel het erg moeilijk te onderscheiden is van andere tekenbeten). Maar niet iedereen met de ziekte van Lyme heeft een erythema migrans.
Voorbeelden van pathognomonische symptomen
1) Het teken van Chvostek is pathognomonisch voor hypocalciëmie (laag calciumgehalte)
2) Tophi (jichtknobbels) zijn pathognomonisch voor jicht.
3) Een Kayser-Fleischerring is pathognomonisch voor koperstapeling.
