Profylaxe is een maatregel of medicatie, waarmee een ziekte wordt voorkomen.
Het stamt af van het Griekse woord profylaxis, wat “beschermend” betekent.
Een ander woord voor profylaxe is preventie.
Malariaprofylaxe
Als een patiënt naar een gebied reist met een hoog risico op malaria, kan de GGD-arts hem of haar malariaprofylaxe voorschrijven.
Dit is een medicijn dat je dagelijks of wekelijks inneemt, waardoor de kans op het krijgen van malaria sterk afneemt.
Let op: Dit medicijn is dus niet bedoeld om de malaria te behandelen (therapeutisch), maar om de malaria te voorkomen (profylactisch).
Tromboseprofylaxe
Een patiënt met zijn been in het gips, heeft een verhoogde kans op een trombosebeen. Dat komt doordat het been niet goed kan bewegen, waardoor het bloed langzamer stroomt en er dus eerder een bloedstolsel (trombose) kan ontstaan.
De arts schrijft dan soms bloedverdunners voor in een profylactische dosering. Dat is een vrij lage dosis, maar wel sterk genoeg om een trombosebeen te voorkomen.
Bij een patiënt met een trombosebeen, schrijf je juist bloedverdunners voor in een therapeutische dosering. Dat is een hogere dosering, die sterk genoeg is om het bloedstolsel op te lossen.
Een profylactische dosering is een lagere dosering, bedoeld om een ziekte te voorkomen.
Een therapeutische dosering is een hogere dosering, bedoeld om een ziekte te behandelen.
Voorbeelden
1) Het rijksvaccinatieprogramma biedt vaccinaties aan kinderen voor o.a. mazelen en rodehond. Dit is een vorm van profylaxe.
2) Bij een hondenbeet in het gelaat wordt vaak antibioticaprofylaxe voorgeschreven. Dit is bedoeld om wondinfectie te voorkomen.
3) Bij longkanker wordt soms gekozen voor profylactische bestraling van de hersenen, om de kans op uitzaaiingen in de hersenen te verminderen.
