Soms krijgen medische woorden meerdere betekenissen, waardoor het voor de patiënt erg lastig wordt om te begrijpen waar het over gaat. Intoxicatie is zo’n woord dat op meerdere manieren gebruikt kan worden, en dat soms binnen één medisch dossier. Voor de patiënt is het goed om de verschillen te kennen, omdat de ene betekenis een stuk ernstiger is dan de andere. In dit artikel bekijken we de drie verschillende intoxicaties zoals die door dokters worden gebruikt.
Betekenis van intoxicatie
Deze term komt uit het Latijn en betekent letterlijk ‘vergiftiging’. Daarnaast zien we ook vaak de combinatie auto-intoxicatie. Het woordje auto komt uit het Grieks en betekent ‘zelf’. Dus auto-intoxicatie betekent dus ‘zelf-vergiftiging’. Deze zelfvergiftiging kun je op twee manier opvatten.
Betekenis van auto-intoxicatie
In de meeste gevallen betekent dit dat de patiënt heeft geprobeerd om zichzelf te vergiftigen. Denk bijvoorbeeld aan een patiënt die veel slaappillen tegelijk inneemt, en op die manier zichzelf wil vergiftigen. Als het doel van de patiënt is om zelfmoord te plegen noemen we dit een tentamen suicidii (uit het Latijn: poging tot zelfmoord).
Ben jij of ken jij iemand met gedachten over zelfmoord? Bel dan gratis 113 of kijk op www.113.nl
Tweede betekenis van auto-intoxicatie
Zelfvergiftiging kan natuurlijk ook gebeuren door het lichaam zelf, zonder dat je dit bewust doet. Deze betekenis wordt tegenwoordig nog maar zelden gebruikt. Denk maar eens aan de COPD-patiënt die niet meer goed zijn CO2 kan uitblazen, en daardoor zichzelf ‘vergiftigt’ doordat de CO2 stapelt in het bloed.
Intoxicaties in de anamnese
Intox: roken 20 PY, alcohol 10 EH/wk, drugs-
Misschien ben je deze zin wel eens tegengekomen in het medisch dossier. Dit is een onderdeel van de tractus anamnese. Dokters zien roken, alcohol en drugsgebruik als een vorm van ‘vergiftiging’. En in principe hebben ze natuurlijk gelijk, aangezien dit allemaal schadelijke stoffen zijn.
Bij roken hebben we het over ‘pack years’ (PY), dat is het aantal jaren dat de patiënt één pakje sigaretten per dag heeft gerookt. In dit voorbeeld dus 20 jaar lang. Maar als de patiënt 15 jaar lang twee pakjes sigaretten per dag heeft gerookt, zijn dat bij elkaar opgeteld dus 30 pack years.
Bij alcohol spreken we over het aantal ‘eenheden alcohol’ per week. Een eenheid is een stapelglaasje bier, een glas wijn of een shotglaasje met sterke drank.
Bij drugs staan alle soft- en harddrugs die de patiënt gebruikt.
Voorbeelden
1) Patiënt met auto-intoxicatie door meerdere strips paracetamol.
De dokter schrijft dat deze patiënt zichzelf heeft vergiftigd door meerdere tabletten paracetamol in te nemen.
2) Bij geelzucht (icterus) is er een auto-intoxicatie met gal.
Bij de aandoening geelzucht vergiftigt het lichaam zichzelf met gal, wat schadelijk is voor lichaam.
3) Intoxicaties: roken-, alcohol 3 eenheden per week, geen drugs.
Deze patiënt rookt niet en gebruikt geen drugs. Maar hij of zij drinkt wel drie eenheden alcohol per week.