De medische term systemisch betekent dat het iets over het hele systeem verspreid is. Met systeem bedoelen we hier het menselijk lichaam.
Deze term wordt op verschillende manieren gebruikt in de medische taal.
Systeemziekte
Een systeemziekte is een ziekte die over het hele lichaam verspreid zit.
Veel reumatologische en auto-immuunziekten vallen hieronder. Bijvoorbeeld:
Systemische sclerose. Deze ziekte beschadigt o.a. het hart, nieren, ogen, longen, maag, darmen, de huid en geeft vermoeidheid.
In de reumatologische ziekte SLE zit ook de term systemisch: Systemische Lupus Erythematodes.
Systemische reactie
Sommige ziekten, infecties of prikkels veroorzaken een reactie van het hele lichaam. Bijvoorbeeld:
Systemische allergische reactie. Hierbij reageert het het hele lichaam reageert op een allergie. Zoals bij een wespensteek of bij een pinda-allergie. We noemen deze reactie ook wel een anafylactische reactie of anafylaxie.
SIRS (Systemic Inflammatory Respons Syndrome): Hierbij reageert het hele lichaam op een ontsteking.
Systemische behandeling (systeemtherapie)
Sommige medicijnen beïnvloeden het hele lichaam. Dit wordt vaak ingezet bij ziekten die over het hele lichaam verspreid zijn.
Het nadeel is dat deze behandeling ook de gezonde delen van het lichaam beïnvloedt.
Voorbeelden zijn:
Chemotherapie bij uitgezaaide kanker
of
Medicijnen bij ernstige uitgebreide eczeem
Voorbeelden
1. We zagen een patiënt met koorts, huidafwijkingen en schade aan veel verschillende organen. We vermoeden dat hij een systeemziekte heeft.
2. Een jonge vrouw was door een wesp gestoken. Zij kwam in het ziekenhuis met roodheid, gezwollen lippen, een lage bloeddruk en kortademigheid. Dit is een systemische allergische reactie op de wespensteek.
3. Deze patiënte met een uitgezaaide maligniteit krijgt vanaf morgen systemische therapie. Daarmee hopen we de ziekte uit het hele lichaam te kunnen verdringen.
