De decursus van het medisch dossier begint meestal met een anamnese en eindigt met de diagnose. Gelukkig zijn de meeste diagnoses tegenwoordig goed te vinden op internet. Maar soms komen we een medische term tegen die niet goed te vertalen is. Idiopathisch is zo’n medische term. In dit artikel bekijken we wat idiopathisch precies betekent en waar je het tegenkomt.
Idiopathisch is een samenstelling van twee Griekse woorden. Idios betekent ‘eigen’. Pathos wordt vaak vertaald als ‘ziekte’. Idiopathisch betekent dus letterlijk een ‘op zichzelf staande ziekte’. In begrijpelijk Nederlands bedoelen we hiermee: een ziekte zonder duidelijke oorzaak. Bij een idiopathische diagnose is de oorzaak van de ziekte dus niet bekend.
Dokters, en patiënten, willen het liefste de oorzaak weten van een ziekte. Want als je de oorzaak kent, weet je ook hoe je de ziekte het beste kunt aanpakken. Helaas blijven er altijd ziektebeelden bestaan waarbij we niet precies weten wat de oorzaak is. Het betekent niet dat ‘geen oorzaak’ is, maar dat de medische wetenschap er geen verklaring voor heeft. Er zijn zelfs diagnoses die het woord idiopathisch al in hun naam hebben.
Hier volgen enkele voorbeelden:
Idiopathische trombocytopenische purpura (ITP): Dit is een ziekte waarbij de patiënt te weinig bloedplaatjes heeft, zonder een duidelijke oorzaak.
Chronische idiopathische axonale polyneuropathie (CIAP): Dit is een aandoening waarbij er schade is aan de zenuwen, zonder een duidelijke oorzaak.
Er zijn ook andere woorden die dezelfde betekenis hebben: essentieel, primair en cryptogeen. Zoals in de volgende voorbeelden:
Essentiële hypertensie: hoge bloeddruk zonder een duidelijke oorzaak.
Primaire biliaire cholangitis: een chronische beschadiging van de kleine galwegen in de lever, zonder een duidelijke oorzaak.
Cryptogene epilepsie: een aandoening waarbij de patiënt epileptische aanvallen heeft, zonder duidelijke oorzaak.
Een medische term die erg lijkt op idiopathisch is de afkorting e.c.i. (e causa ignota). Dit betekent ook dat de oorzaak onbekend is. Maar de term e.c.i. wordt meestal gebruikt bij een symptoom, zoals koorts e.c.i. of pijnklachten e.c.i. Hiermee geeft de dokter aan dat hij of zij bepaalde klachten of symptomen ziet bij de patiënt, maar nog niet bekend is waardoor deze klachten zijn ontstaan. Idiopathisch wordt meestal gebruikt bij een diagnose of ziektebeeld.
